W ostatnim czasie coraz częstsze są doniesienia o szczególnym zainteresowaniu fiskusa branżą IT. Urzędy skarbowe podejmują czynności sprawdzające oraz wszczynają kontrole w zakresie stosowania preferencji podatkowej w postaci autorskich kosztów uzyskania przychodu (50-procentowych kosztów) przez informatyków na etacie. Biorą również pod lupę rozliczenia specjalistów IT prowadzących własną działalność gospodarczą.
Powyższe może wzbudzać niepokój zarówno wśród pracodawców zatrudniających informatyków, jak i samozatrudnionych. W tym zakresie warto mieć jednak na uwadze, że rozliczenia preferencji podatkowych w branży IT zawsze były obiektem szczególnego zainteresowania ze strony fiskusa. Dodatkowo, aktywność organów podatkowych w zakresie weryfikacji rozliczeń podatku dochodowego od osób fizycznych za poprzedni rok zazwyczaj wzrasta jesienią.
Niemniej warto pamiętać, że urząd skarbowy jest uprawniony do weryfikacji, kto korzysta z autorskich kosztów uzyskania przychodu oraz jaka kwota wynagrodzenia za pracę twórczą jest uwzględniana w kosztach. Niekorzystne decyzje o zaległościach podatkowych otrzymują często m.in. pracodawcy, którzy potraktowali całość pensji pracownika jako wynagrodzenie za pracę twórczą (honorarium autorskie) i zastosowali koszty autorskie również do tej części wynagrodzenia, która nie jest związana z tworzeniem utworów (np. czynności administracyjne).
Pomimo że przy zastosowaniu preferencyjnej stawki kosztów uzyskania przychodów strony mają swobodę w kształtowaniu zasad określania wysokości honorarium autorskiego, proporcje pomiędzy czasem pracy poświęconym na pracę twórczą, a czasem poświęconym na inne czynności administracyjne, powinny być ustalane ostrożnie, z uwzględnieniem zakresu obowiązków danego pracownika.
Pojawiają się również wyroki niekorzystne dla specjalistów z branży IT, którzy posiadają własną działalność gospodarczą, zarówno tych, którzy zdecydowali się na skorzystanie z ulgi podatkowej IP Box jak i tych, którzy opodatkowują dochód z działalności ryczałtem według stawki 12 proc. lub 8,5 proc. - w zakresie zastosowania właściwej stawki podatku.
Do tej pory było jasne, że 12-procentowy podatek płacili ci, którzy zajmowali się oprogramowaniem albo usługami związanymi z doradztwem w oprogramowaniu. Osoby wykonujące inną pracę miały prawo do niższego podatku. Aktualnie wojewódzkie sądy administracyjne zgadzają się z fiskusem, że informatycy wspomagający programistów powinni płacić ryczałt według stawki 12 proc., a nie 8,5 proc. Wychodzą z założenia, że każda czynność związana z działaniami informatycznymi przy komputerze jest związana z oprogramowaniem i dlatego podlega wyższemu opodatkowaniu.
W przypadku ulgi IP-BOX chodzi o możliwość stosowania preferencyjnej stawki 5 proc. do dochodów deklarowanych jako pochodzących z działalności twórczej. Skarbówka odmawia prawa do korzystania z ulgi, jeśli we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie zostanie wskazane jednoznacznie, że działalność będąca przedmiotem wniosku obejmuje badania naukowe lub prace rozwojowe. Dodatkowo problematyczna jest również kwota dochodu, którą można objąć 5 proc. stawką podatkową. W tym zakresie w ostatnim czasie zapadł niekorzystny dla podatników wyrok NSA, w którym sąd uznał, że cała wartość produktu czy usługi zawarta w cenie sprzedaży nie może być objęta ulgą. Prawo takie przysługuje tylko do dochodu objętego kwalifikowanym prawem własności intelektualnej wynikającej z ulgi IP Box. Wszelkie inne koszty, np. materiałów, nie mogą być objęte 5-proc. stawką podatku.
Zwracamy uwagę, że choć przepisy podatkowe przewidują szereg preferencji i korzystnych rozwiązań dla sektora IT, przy wdrażaniu mechanizmów pozwalających na skorzystanie z tych benefitów należy pamiętać o ich starannym zaplanowaniu i zastosowaniu najlepszych praktyk rynkowych, które pozwolą uniknąć sporu z fiskusem.
Prawidłowe i bezpieczne wdrożenie wybranej konstrukcji, a także zapewnienie kompleksowej i starannej dokumentacji wewnętrznej, pozwoli zabezpieczyć się przed niekorzystnymi konsekwencjami związanych z ewentualną kontrolą rozliczeń ze strony organów podatkowych.